2008-10-25

Líkanreikningar á svifryksmengun - hrollvekja

Á föstudaginn var hélt ég fyrirlestur við Jarðvísindastofnun þar sem ég fór yfir líkanreikninga mína á styrk svifryksmengunar. Eins og titillinn gefur til kynna er það ekkert alveg einfalt mál, en þó hefur nokkur árangur engu að síður náðst.

Eitt af því sem menn velta mest fyrir sér er þáttur nagladekkja í svifryksmengun. Samkvæmt fyrstu niðurstöðum og þær eru engan veginn endanlegar, tvöfaldast magn svifryks af völdum bílaumferðar á veturna. Það samsvarar því, ef við gerum ráð fyir að um helmingur sé á nagladekkjum (og að frost-þíða og annað hafi ekki áhrif - sem er ólíklegt) að bílar á nagladekkjum séu um 4 sinnum meiri framleiðendur á svifryki en bílar á ónelgdum.

Hafa verður í huga að engu að síður er þarna aðeins um einn þátt umferðar, malbiksslits, að ræða, sem er um55% af svifryki í toppum (skv. einni könnun), þannig að svifryk myndi í besta falli minnka beint um 20% ef engir naglar. Hér er þó ekki tekið með í reikninginn að uppsafnað svifryk gæti einnig minnkað og valdið frekari minnkun. En heldur er ekki tekið tillit til þess að frost-þíðu ferli og annað geta valdið meira sliti að vetri að þannig útskýrt aukninguna að vetri, óháð nagladekkjum.

Hér að neðan er síðan sýnishorn af líkaninu fyrir tvö tímabil á árinu 2006 (líkan er rauð lína, gögn blá lína):

image

Líkanið tekur ekki með snjóhulu og fjarlæga sandstorma eða mengunarský, en hefur hinsvegar umferð og veðurfar. Lítur bara nokkuð vel út og verður spennandi að þróa líkanið áfram.

2008-10-04

Sandstormur frá svæðinu norðan Vatnajökuls

Miðvikudaginn 17. September, 2008 var stíf sunnanátt og mikill sandstrókur (jökulset) stóð frá svæðinu rétt norðan Dyngjujökuls út yfir svæðið milli Melrakkasléttu og Langaness á haf út.

Svona atburðir eru nokkuð algengir og þegar strókur sem þessi stendur frá fjörum sunnanlands inn yfir Höfuðborgarsvæðið mælist gjarnan verulega aukin svifryksmengun.

Myndirnar kom frá Jeff Schmaltz (Mynd 1), MODIS Rapid Response, NASA Goddard Space Flight Center og hinar frá MODIS Rapid Response, NASA Goddard Space Flight Center.


iceland_sandstormur_zoom

Sandstrókur frá svæðinu norðan Dyngjujökuls, áfram á milli Melrakkasléttu og Langaness á haf út.

Iceland_2008261_sandstormur_zoom

Samskonar mynd, nema núna í fölskum litum (band 721), sem sýnir jafnvel betur hvaðan fína efnið kemur.